आःया राजनीतिइ नेवाः सरोकार छगू चर्चा
सुगत रत्न सिन्दुराकार
सुगत रत्न सिन्दुराकार
थौंया राजनीतिइ झी नेवाःतय्सं च्यूताः मतसे न्ह्यावनाच्वन धाःसा झीगु थासय् कन्हय् मेपिन्सं च्यूताः तयाः इमिगु अनुकूलकथं ज्याखँ न्ह्याका झीत ध्याकुनय् लाकेत स्वइगु खँय् नं बक्तापिन्सं च्यूताः प्वंकूगु खः । बिचाः गोष्ठीस प्वंकूगु थुकथंया बिचाःयात थौं आम नेवाःतय्सं बांलाक चिन्तन याना नेवाःत सचेत व जागरुक मजुसे राजनीतिपाखें तापाना वनाच्वन वा छुं हे मयासे खाली आलोचना याना आक्रोस जक प्वंकाच्वन धाःसा झीगु भविष्य अन्धाकारय् लाइगु निश्चित दु । नेपालय् गुगुं नं आन्दोलनय् निर्णायक भूमिका स्वनिगवासीं म्हितेगु याना च्वंसां नं नेतृत्व तहलय् नेवाःतय्त ल्यूने लाका खाली गैरनेवाःतय्सं जक राज्य न्ह्याकाच्वंगु यथार्थ खँ जुयाच्वंगु खंकखंक नं नेवाःत छाय् ल्यूने च्वना थःगु भूमिकायात गौण यानाच्वन थ्व तसकं हे दुःखया खँ जुया झीगु न्ह्योने दं वयाच्वंगु दु ।
नेवाःतय्गु मुक्तिया आन्दोलन यानावःपिं नेवाःतय्सं हे थःगु ठोस नीति दय्के मफूनि धकाः नेकपा एमाओवादीया नेता दिलिप महर्जनं बिचाः मुँज्याय् धयादीगु बिचाः नं चिन्तन याय्बहःगु जूगु दु । यदि झीसं झीगु नितिं बांलाक ठोस नीति दय्के मफूनिगु खःसा व याकनं दय्का नेवाः हक, अधिकार स्थापित याय्त न्ह्योज्यावनेमाःगु दु । नेवाःतय्सं थःगु हक अधिकारया सवालय् यक्को हे खँत न्ह्याकेधंकूगु अवस्था खयां नं छाय् नेवाःत ल्यूने लानाच्वन धैगु सवालय् नेवाःतय्सं छगू हे नीति ज्वनाः न्ह्याःज्या वनेमफूगुलिं खः धकाः नं वक्तापिन्सं धाय्गु यानाहःगु दु । नेवाःत थीथी राजनीतिक पार्टीइ संलग्न जुयाच्वंसां नं थःथःगु राजनीतिक पार्टीपाखें हे नेवाः नेतापिन्सं बांलाक ज्या यानामच्वंगु नं निष्कर्ष बिचाः गोष्ठीं पिकाःगु दु । वय्कलं मधेशया गुगुं नं मुद्दायात कयाः इपिं सकलें छप्पं छधि जुया न्ह्याः वनाच्वंगु झीसं खनाच्वना तर नेवाःत थःगु नेवाः मुद्दा न्ह्योने वःसां नं उकथं जुइमफूगु अवस्था दु । उकिं थ्व विषयलय् झीपिं नं मधेशीत थें हे मधेश मुद्दाथें छप्पं छधि मजुइकं गुगुं नं हालतय् सफलताय् मथ्यनीगु भाजु दिलिप महर्जनया धापूयात स्वागत मयासें मगाः । थीथी पाटीैइ नेवाःत दःसां नं इमिसं छाय् नेवाः सवालयात थुइका मच्वन धैगु नं थन च्यूताःया बिषय जुया वयाच्वंगु अवस्थाय् नेवाः नेतापिन्त नं सकल नेवाःतय्सं आन्दोलन हे याना दवाव बिइमाःसां आः नेवाः हक अधिकार जक स्थापित याय्माःगु मखुला धैगु नं ई वःगु थें च्वनावःगु सहभागीपिन्सं महसुस याःगु दु । बिचाः मुँज्याया झ्वलय् हे नेवाः न्ह्यलुवाः मल्ल के सुन्दरं देशया राजनीतिक रोडम्याप आः छु खः धैगु खँ राजनीतिक पार्टीया नेतापिन्सं स्पष्ट याय्माःगु धारणा न्ह्यब्वयादीगु दुृ । वय्कःया थुकथंया धारणायात थौं राजनीतिक पार्टीतय्सं थुयाच्वंसां तवि नं छाय् कार्यान्वयन मयानाच्वन वा याय् चाहे मजुया च्वन । थ्व पाखे नं आम नागरिकपिन्सं बिचाः याय्माःगु ई वःगु दु । नेताःतय्सं स्पष्टरुपं राष्ट्रया राजनीतिक रोडम्याप दय्केमाःगु ला अत्यावश्यक हे खः । म्हिगःया व थौंया ईया राजनीतिइ यक्को हे ह्यूपाः वय्धुंकूगु अवस्थाय् आः सकलें राजनीतिक नेतापिन्सं देय्या राजनीतिक रोडम्याप छगू क्वातुक दय्का न्ह्याःवंसा गुगुं नं राजनीतिक पार्टीं विरोध यानाः देय्यात अन्यौलताय् यंकेमालि मखु । थुकथं रोडम्याप निर्माण याय्त नं आः नागरिक समाजं हे दवाव बिइमाःगु ईं जकं वःगु मखुला धैगु नं आम नागरिकं बिचाः याय्माःगु ई वःगु दु ।
देय् ताःहाक हे अन्यौलरुपं न्ह्यानाच्वंगु अवस्थायात अन्त्य याय्या नितिं देया राजनीतिक रोडम्याप, उगु । रोडम्यापकथं ज्या न्ह्याकीपिं राजनीतिक नेतात व थुकिया प्रकृयागत ज्यायात बः बिइमाःगु वय्कः भाजु मल्लया धापू स्वागत योग्य जूगु खनेदु । म्हिगःया बिचाः व थौंया राजनीतिक घटनाक्रमं नं बिचाःयात तसकं हे न्ह्योने न्ह्याकाच्वंगु अवस्था दु । उकिं थ्व सकतां पक्षय् नेवाःतय्सं गुकथं सरोकार क्यनेगु खः थुकिया नितिं न्हापां हे तयारी याना न्ह्याःवनेत तयार नं जुया च्वनेमाःगु दु । उगु बिचाः गोष्ठीस नेवाः मुक्ति मोर्चाया नेता पवन मान श्रेष्ठंं प्रधानन्यायाधीस खिलराज रेग्मीया नेतृत्वय् चुनावी सरकार दय्कुसां नं चुनाव जुइफैगु अवस्था मदुगु खँयात जोड बियाः थःगु धारणा न्ह्यब्वयादीगु खःसा थुगु धारणाया ठीक अःखः धारणा नेकपा एमालेया नेता जीवन राम श्रेष्ठं राजनीतिक दलत फेलर जूगु हुनिं याना हे प्रधानन्यायाधीसया नेतृत्वय् चुनावी सरकार दय्केमाःगु स्पष्ट बिचाः बियादीगु खः ।उकिं आः झी सकलें छप्पं छधि जुया चुनावयात साकार रुप बियाः देशय् ब्वलनाच्वंगु अन्यौलयात चीकाः वाह्य हस्तक्षेप मजूइकेमाःगु दु धकाः नं बः बियादीगु थन तसकं सान्दर्भिक खनेदु । देश ताःहाक हे अन्यौलया भूमरी लानाच्वंगु खः उकिं थुकिया बांलागु विकल्प धैगु हे चुनाव खः । चुनावय् नं कार्यदक्षता व क्षमतावानपिंन्त त्याका देय्या भविष्य बांलाकेगु दायित्व आः नेवाःतय्गु नं ल्हातिइ ला वःगु दु ।
थुकथं थौं देय्या थ्व अवस्था न्ह्यानाच्वंगु दुसां झी नेवाःतय्सं थ्व अवस्थायात थुइका गुकथं पलाः न्ह्याके माल धैगुलिइ सरोकार क्यनेमाःगु आवश्यकता खनेदु । नेवाःतय्गु सरोकारया स्पष्ट खँ धैगु नेवाः स्वायत्त राज्य खः धैगु धयावयाच्वंगु सन्दर्भय् थुकियात प्राप्त याय्त नं ला थःथःगु थासं गहन भूमिका म्हितेमाः धैगु नेवाःतय्सं थुइकेमाः धैगु वक्तापिन्सं प्वंकूगु धारणाया आशयं खनेदु । उकिं आम नेवाःतय्सं थीथी राजनीतिक नेवाःतय्गु खँ न्यना थःम्हं क्वातुक निर्णय बिइगु ज्या यानावन धाःसा जक आःया राजनीतिइ नेवाः सरोकार बांलाक क्यनेफइ । थः मयोम्ह नेवाः नेता धकाः माःगु बिषययात नं ध्याकुनय् तयाः नेवाःत न्ह्यावनाच्वन धाःसा नेवाःतय्सं राजनीतिइ बांलाक ज्ञान हासिल याय्फैगु अवस्था मदु । बिचाः न्यनेगु व उगु बिचाःयात चिन्तन याय्गु परिपाटी नेवाःतय्सं बांलाक कःमघानाच्वंगुलिं हे राजनीति पाखें नेवाःत ल्यूने लानाच्वंगु खः धैगु खँय् निगू मत दइमखु । खःला नेवाःत गुलिखय् थःहे सःस्यूकथं नं न्ह्यानाच्वंगु मदुगु धाःसा पक्का नं मखु । थुकथंया सोच व पलाखं थौं तक सु नेवाःयात उकथं सोच तयाजुइपिन्सं हित याय्फत थ्व धाःसा बांलाक बिचाः याय्माःगु दु । थुगु खँय् मू्ल्यांकन याना स्वयावन धाःसा सून्यता सिवें बांलाक उपलव्धि हासिल याना धकाः ठोकुवा नक्सा धाय्फुगु अवस्था मदु । उकिं राजनीतिक भाषणयात आः नेवाःतय्सं न्यनेगुलिइ प्राथमिकता बियाः वनेमाः । अले जक नेवाःतय्संलराजनीतिइ सरोकार क्यनेफइगु अवस्था सिर्जना जुइ । खाली आलोचना जक याना च्वनां थःम्हं नं छुं याय्फइमखु व मेपिं नेवाःतय्सं नं छु याना वनेफइमखु ।
No comments:
Post a Comment