नेवा: थर

 नेवा: थर

डा.रोशन श्रेष्ठ

जि पाजु मंगलकृष्ण श्रेष्ठं छन्हु जिके न्यनादिल । ‘नेवार थर कतिवटा छ? तिमीलाइ थाहा छ?’
जिं अन्दाज याना धयाबिया - ‘होला नि, १२५, १५० वटा जति ।’
पाजुं छगू नोटबुक लिकया क्यनादिल । ‘ल हेर, २५० वटा यहिं छ । यो त जम्मै श्रेष्ठहरु मात्र हो । अरु त मैले संकलन गरेकै छैन ।’
ओ हो, उलिमछि? जि अजु चाल । सररर ब्वनास्वया ‘हेँय्‌जु, फैजु, माकजु’ जित: न्हिलेवल । ‘किन हाँसेको?’
‘यस्तो नि मान्छेको थर हुन्छ? यो जनावरको नाउँ हो कि?’
‘हैट लाटा । हामी नेवारको यस्तै हुन्छ । यस्तो कुरामा हाँस्नु हुँदैन । मानिस चिन्नलाइ थरी थरीका थर राख्ने तरीका हाम्रो पुर्खाले बनाए । त्यो बेला उनीहरुले के सोचेर बनाए हामीलाइ थाहा छैन । तर हाँस्नु हुँदैन है ।’
‘अरु चीज ठिकै छ, जनावर नै किन राखेको? सुन्दा नि गाली गरेको जस्तो लाग्छ । मन परेन मलाइ त ।’ थ:त नुगलय् छु ताल अथे हे प्याच्च धायेगु मचा पह क्यना जिं थथे हे धया ।
‘सबै कुरा त हामीलाइ नि थाहा हुँदैन । तर हामी नेवारको पहिला देखिको चलन छ कि, मान्छेको आनीबानी जनावरसित दाँज्ने । तिमीलाइ जात: के हो थाहा छ? जात: भनेको हामी नेवारको मात्रै हुन्छ । तिम्रो पनि छ, मेरो पनि छ । त्यसमा पनि तिमीलाइ जनावरसित दाँजेर लेखेको हुन्छ । तिमी कस्तो मान्छे भनेर त्यो जात: हेर्यो भने ठ्याक्कै थाहा हुन्छ ।’
थ्व खँ न्यना जित: जिगु जात: स्वयेत आय् बुल । अनं लिपा छु जुल, लिपा कने । तर थौं कनेत्यनागु खँ छु ख: धा:सा जनावर, पशु या नामं बियात:गु नेवा:थर मयेयकिगु, वा हेबाय् चबाय् यायेगु भावं स्वयेगु धयागु गलत ख: धका जिं थुल । अबलय निसें नेवा: थर न्हूगु न्यन कि ध्यान बियेगु बानी जुल ।

दच्छि न्ह्य: छगू सन्दर्भय् थी थी नेवा:थर या खँ पिहाँ व:बलय् पासा विजु कर्माचार्य जुं करीब २०० थर संकलन ब्वया दिल । व धलखय् यक्वसिनं थ:थ:पिन्सं स्यूगु ‘थर’ न्ह्यथनादिल । जिं स्यूगु करीब ४००-५०० ति थर थ्व हे धलखय् दुतिना । थी थी थासं थी थी पासापिन्सं दुतिनाह:गु धल:यात आख:ग्व: कथं अल्सि मचासें मा:हना विजु जुं न्ह्यब्वयादिल । थौं तक थ्व धल: द्व:छि मयाकं यक्व दयेधुंकल । १० क्व: स्वया नं अप्व: परिमार्जन यायेगु ज्या विजु जुं याना दीगु दु । यक्व थासय् थ्व धल: ‘शेयर’ जुयाच्वने धुंकुगु दु । थुकें मगा मचा: बाकि दये फु । मालेबलय् अ:पुक स्वयेत जिइक जिं न थन तये हया । धल: थथे दु । छिगु ‘थर’ लुयामवल धा:सा क्वय् कमेन्टय् च्वया दिसँ न्हाँ ।

धल: थथे दु ।

1) अइया (Aiya),
2) अगस्ति (Agasti),
3) अदुवा (Aduwa),
4) अनामनि (Aanamani),
5) अमात्य (Amatya),
6) अवा (Awa),
7) अवाचा (Awacha),
8) अवाल (Awal),
9) अवाले (Awale),
10) आगञ्जा (Aaganja),
11) आचाजु (Aachaju),
12) आचार्जु (Aacharju),
13) आचार्य (Aacharya),
14) आनन्ददेव (Aanandadev),
15) आलुद्वारे (Aaludware),
16) आलुबाज्या (Aalubajya),
17) आन्त (Wanta),
18) आलुबञ्जार (Aalubanjar),
19) उखा (Ukha),
20) उजांथाछें (Ujanthachhen),
21) उदास (Udas),
22) उपाध्याय (Upadhaya),
23) उराय् (Uraye),
24) उलक (Ulak),
25) कंसाकार (Kansakar),
26) कःछें (Kachhen),
27) कःमि (Kami),
28) कःसिध्वं (Kasidhwon),
29) ककुमदु (Kakumadu),
30) कक्षपति (Kakshapati),
31) कछिपति (Kachhipati),
32) कताः (Kataa),
33) कतिला (Katila),
34) कपतग्वः (Kapatagwo),
35) कपाली (Kapali),
36) कब्बु (Kabbu),
37) कयप (Kayapa),
38) कय्ं‌प्वाः (Kaynpwaa),
39) कय्‌ति (Kayti),
40) कर्माचार्य (Karmacharya),
41) कवां (Kawan),
42) कवाङ् (Kawang),
43) कवे (Kawe),
44) कसः (Kasa),
45) कसजु (Kasaju),
46) कसपाल (Kaspal),
47) कसलवट (Kasalawat),
48) कसाः (Kasaa),
49) कस्ति (Kasti),
50) कांद्यः (Kandya),
51) काः (Kaa),
52) काःमि (Kaami),
53) काकि (Kaki),
54) काचि (Kachi),
55) कामि (Kami),
56) कामिचाखुं (Kamichakhun),
57) कायस्थ (Kayastha),
58) कारञ्जित (Karanjit),
59) कार्की (Karki),
60) कालु (Kalu),
61) काल्सिं (Kalsin),
62) कासि (Kasi),
63) कासिछ्‌वा (Kasichhwa),
64) कासुला (Kasula),
65) किजु (Kiju),
66) किपारां (Kiparan),
67) किबाछें (Kibachhen),
68) किमिसुकु (Kimisuku),
69) किमिसुकु वायेथा (Kimisuku Wayetha),
70) किलंनः (Kilanna),
71) किलम्बु (Kilambu),
72) किलाः (Kilaa),
73) किलाछें (Kilachhen),
74) किवानायो (Kiwanayo),
75) किसि (Kisi),
76) किसिकिइ (Kisikiee),
77) किसिजु (Kisiju),
78) कुचुमनि (Kuchumani),
79) कुछ्यें (Kuchhen),
80) कुटु (Kutu),
81) कुटुव (Kutuwo),
82) कुतुवजु (Kutuwaju),
83) कुथु (Kuthu),
84) कुमाइ (Kumai),
85) कुम्पाखा (Kumpakha),
86) कुम्ह (Kumha),
87) कुम्हाः (Kumhaa),
88) कुलु (Kulu),
89) कुलुजु (Kuluju),
90) कुश्ले (Kushle),
91) कुसाथा (Kusatha),
92) कुसि (Kusi),
93) कुस्मा (Kusma),
94) कै (Kai),
95) कैतिजु (Kaitiju),
96) कैल्हं (Kailhan),
97) कोख (Kokha),
98) कोङा (Konga),
99) कोजु (Koju),
100) कोण्डा (Konda),
101) कोतांचा (Kotancha),
102) कोपराखि (Koparakhi),
103) कोपुं (Kopun),
104) कोलांनसिं (Kolannasin),
105) कोलाछिपति (Kolachhipati),
106) कौ (Kau),
107) कौले (Kaule),
108) क्यातु (Kyatu),
109) क्व (Kwo),
110) क्वय्‌नः (Kwayna),
111) खचरा (Khachara),
112) खड्गी (Khadgi),
113) खत्री (Khatri),
114) खपे (Khape),
115) खमू (Khamoo),
116) खम्बु (Khambu),
117) खयगुलि (Khayaguli),
118) खयरगोलि (Khayaegoli),
119) खर्बुजा (Kharbuja),
120) खाँकि (Khaki),
121) खांसः (Khansa),
122) खाइजु (Khaiju),
123) खाईतु (Khaitu),
124) खाखः (Khakha),
125) खागि (Khagi),
126) खाताखो (Khatakho),
127) खानिबञ्जार (Khanibanjar),
128) खानिवा (Khaniwa),
129) खायमली (Khayemali),
130) खिंजु (Khinju),
131) खिंजेउ (Khinjyeu),
132) खिंसिं (Khinsin),
133) खिउंजु (Khiunju),
134) खिचा (Khicha),
135) खिचाखी (Khichakhi),
136) खिचाजु (Khichaju),
137) खिचुलु (Khichulu),
138) खिञ्चिति (Khinchiti),
139) खितिबखु (Khitibakhu),
140) खिनावसाहु (Khinawasahu),
141) खिप्वाः (Khipwaa),
142) खिमबञ्जार (Khimbanjar),
143) खिमु (Khimu),
144) खिमुरु (Khimuru),
145) खिम्बाजा (Khimbaja),
146) खुंजु (Khunju),
147) खुखुनसिं (Khukhunasin),
148) खुजु (Khuju),
149) खुतिखाता (Khutikhata),
150) खुपा (Khupa),
151) खुपाचिं (Khupachin),
152) खुपानसिं (Khupanasin),
153) खुलिमुलि (Khulimuli),
154) खुसः (Khusa),
155) खुसु (Khusu),
156) खुसुजु (Khusuju),
157) खें (Khen),
158) खेंखोला (Khenkhola),
159) खेंधौमाकु (Khendhaumaku),
160) खोंजु (Khonju),
161) खोखलि (Khokhali),
162) खोजु (Khoju),
163) खोतेजा (Khoteja),
164) खोत्ति (Khotti),
165) खोसिं (Khosin),
166) ख्याः (Khyaa),
167) ख्याजु (Khyaju),
168) ख्वँ (Khwon),
169) ख्वँउजु (Khwaunju),
170) ख्वपय् (Khwopay),
171) ख्वाखः (Khwakha),
172) ख्वाखलि (Khwakhali),
173) ख्वालापाला (Khwalapala),
174) गंगोल (Gangola),
175) गःछें (Gachhen),
176) गःसि (Gasi),
177) गज्यजु (Gajyaju),
178) गथु (Gathu),
179) गने (Gane),
180) गनेजु (Ganeju),
181) गनेश (Ganesh),
182) गपि (Gapi),
183) गमला (Gamala),
184) गमाल (Gamal),
185) गरद (Garad),
186) गरूद (Garud),
187) गलु (Galu),
188) गल्जु (Galju),
189) गवाजु (Gawaju),
190) गांबञ्जार (Gambanjar),
191) गांसि (Gaansi),
192) गाइँ (Gain),
193) गाइंजु (Gainju),
194) गाइंसि (Gainsi),
195) गाइजु (Gaiju),
196) गारु (Garu),
197) गिरि (Giri),
198) गुभाजु (Gubhaju),
199) गुमाञ्जु (Gumanju),
200) गुरुवाचार्य (Guruwacharya),
201) गेलाल (Gelal),
202) गैंडा (Gainda),
203) गों (Gon),
204) गोंगल (Gongal),
205) गोछें (Gochhen),
206) गोजा (Goja),
207) गोथे (Gothe),
208) गोपाली (Gopali),
209) गोरा (Gora),
210) गोराजु (Goraju),
211) गोर्खाली (Gorkhali),
212) गोसलिं (Gosalin),
213) गोसाइं (Gosain),
214) ग्यांजु (Gyanju),
215) ग्वंगः (Gwanga),
216) ग्वाछा (Gwachha),
217) ग्वायंमरु (Gwayamaru),
218) ग्वारा (Gwara),
219) घःसुअाचाः (Ghasuaachaa),
220) घजु (Ghaju),
221) घव (Ghawo),
222) घवा (Ghawa),
223) घाँय्‌बञ्जाः (Ghayebanja),
224) घिंतांमुनि (Ghintanmuni),
225) घिनान्जु (Ghinanju),
226) घुरुघुरु (Ghurughuru),
227) घुल्लु (Ghullu),
228) घेमोसु (Ghemosu),
229) घो (Gho),
230) घोंजु (Ghonju),
231) घोरी (Ghori),
232) घोलिजु (Gholiju),
233) घ्यो (Ghyo),
234) घ्वारा (Ghwara),
235) ङाकुसि (Ngakusi),
236) ङाखुसि (Ngakhusi),
237) ङाला (Ngala),
238) चकुचांकुनः (Chakuchankuna),
239) चक्रधर (Chakradhar),
240) चखुं (Chakhun),
241) चखुंजु (Chakhunju),
242) चन्छिकः (Chanchhika),
243) चन्द्यः (Chandyo),
244) चपल्छें (Chapalchhen),
245) चवाल (Chawal),
246) चश्मावाल (Chasmawal),
247) चाँगुभारि (Changuvari),
248) चाँसिं (Chansin),
249) चाकतु (Chakatu),
250) चाकु (Chaku),
251) चाकुबजि (Chakubaji),
252) चाकुबञ्जाः (Chakubanja),
253) चाकुमनि (Chakumani),
254) चाकुसवाः (Chakusawa),
255) चालं (Chalan),
256) चिकंबञ्जार (Chikanbanjar),
257) चितुवा (Chituwa),
258) चित्रकार (Chitrakar),
259) चिपालु (Chipalu),
260) चुइंचुइं (Chuinchuin),
261) चुके (Chuke),
262) चुल्याद (Chulyada),
263) चुल्याद्यः (Chulyadyo),
264) चोछें (Chochhen),
265) चौ प्रधान (Chau Pradhan),
266) चौगुथि (Chauguthi),
267) च्यःचा (Chyacha),
268) च्यामखलक (Chyamakhalak),
269) च्यामे (Chyame),
270) च्वलेख्वः (Chwolekhwo),
271) च्वामु (Chwamu),
272) च्वाम्वः (Chwaamwo),
273) छत्रपाल (Chhatrapal),
274) छाताबञ्जाः (Chhatabanjaa),
275) छिपा (Chhipa),
276) छिपि (Chhipi),
277) छुँइ (Chhuin),
278) छुं (Chun),
279) छुंजु (Chhunju),
280) छुका (Chhuka),
281) छुकां (Chhukan),
282) छुके (Chuke),
283) छुचुं (Chuchun),
284) छुचुंमरि (Chhuchunmari),
285) छुस्याः (Chhusyaa),
286) छुस्याकी (Chhusyaki),
287) छुस्याबागः (Chhusyabaga),
288) छेंगुतला (Chhengutala),
289) छेंतला (Chhentala),
290) छेतला (Chhetala),
291) छोसोकोसो (Chosokoso),
292) छ्याकमाक (Chhyakamaka),
293) छ्याम्बा (Chhyamba),
294) छ्वाःस (Chwaasa),
295) छ्वाजु (Chhwaju),
296) छ्वोचुं (Chwochun),
297) जंगम (Jangam),
298) जगुलु (Jagulu),
299) जग्यसो (Jagyaso),
300) जति (Jati),
301) जथासाहु (Jathasahu),
302) जदालि (Jadali),
303) जधारि (Jadhari),
304) जयना (Jayana),
305) जरेजु (Jareju),
306) जलमि (Jalami),
307) जसपौ (Jasapau),
308) जाकि (Jaki),
309) जाकिचुँबञ्जाः (Jakichunbanjaa),
310) जाकिबञ्जार (Jakibanjar),
311) जामनः (Jaamana),
312) जालु (Jalu),
313) जिमा (Jima),
314) जुगिजु (Jugiju),
315) जुगिसः (Jugisa),
316) जुजु (Juju),
317) जुवाल (Juwal),
318) जूजं (Jujan),
319) जोगि (Jogi),
320) जोजिजु (Jojiju),
321) जोञ्छें (Jonchhen),
322) जोशी (Joshi),
323) ज्ञांमरु (Gyanmaru),
324) ज्याख्वः (Jyakhwo),
325) ज्यासाः (Jyasaa),
326) ज्योति (Jyoti),
327) ज्वःल्हाः (Jwolhaa),
328) झा (Jha),
329) झांगः (Jhanga),
330) झांगजु (Jhangaju),
331) झ्याः (Jhya),
332) झ्याबा (Jhyaba),
333) ञासि (Ynasin),
334) डंगोल (Dongol),
335) डण्डेख्या (Dandekhya),
336) तःको (Tako),
337) तःखा (Takha),
338) तःखाछें (Takhachhen),
339) तःमि (Tami),
340) तःसि (Tasi),
341) तक्षकार (Takshakar),
342) तखासि (Takhasi),
343) तचामो (Tachamo),
344) तजः (Taja),
345) तजले (Tajale),
346) तण्डुकार (Tandukar),
347) तमखु (Tamakhu),
348) तमता (Tamata),
349) तमो (Tamo),
350) तमोत (Tamot),
351) तम्वः (Tamwa),
352) ताउक्या (Taukya),
353) ताक्रा (Takra),
354) ताजाछें (Tajachhen),
355) तामांग (Tamang),
356) ताम्राकार (Tamrakar),
357) ताल्चाभडेल (Talchabhadel),
358) ताल्चाभण्डारी (Talchavhandari),
359) तासि (Taasi),
360) ताहामता (Tahamata),
361) तिकाः (Tika),
362) तिताजु (Titaju),
363) तिनसीं (Tinasing),
364) तिनि (Tini),
365) तिमिला (Timila),
366) तुइतुइ (Tuitui),
367) तुइसिँ (Tuisin),
368) तुकंवञ्जार (Tukanbanjar),
369) तुच्छे (Tuchchhe),
370) तुबञ्जाः (Tubanja),
371) तुलाधर (Tuladhar),
372) तुल्सि (Tulsi),
373) तुल्सिबाख्यो (Tulsibakhyo),
374) तुसि (Tusi),
375) तुसिन्हाय् (Tusinhay),
376) तुसुजु (Tusuju),
377) तेपे (Tepe),
378) तोखा (Tokha),
379) तौजले (Taujale),
380) तौजल्य (Taujalya),
381) तौदले (Taudale),
382) त्यात (Tyata),
383) त्यातजु (Tyataju),
384) त्योछिना (Tyochhina),
385) त्वंजु (Twanju),
386) त्वांति (Twanti),
387) त्वाःनाः (Twaana),
388) त्वाकः (Twaka),
389) त्वाका (Twaakaa),
390) त्वाति (Twaati),
391) त्वानाबासु (Twanabasu),
392) त्वान्जु (Twanju),
393) त्वायना (Twayana),
394) थकालि (Thakali),
395) थकु (Thaku),
396) थकुलवट (Thakulawat),
397) थसि (Thasi),
398) थाँजु (Thanju),
399) थाः (Thaa),
400) थापा (Thapa),
401) थारु (Tharu),
402) थिके (Thike),
403) थिमि (Thimi),
404) थुयाजु (Thuyaju),
405) थुसा (Thusa),
406) थुसाजु (Thusaju),
407) थेचोमि (Thechomi),
408) थेव (Thewo),
409) थैब (Thaiba),
410) दथेपुथे (Datheputhe),
411) दनेखु (Danekhu),
412) दनेख्या (Danekhya),
413) दनेगुलु (Danegulu),
414) दर (Dara),
415) दर्शन (Darshan),
416) दर्शनधारी (Darshandhari),
417) दलि (Dali),
418) दले (Dale),
419) दल्लि (Dalli),
420) दहि (Dahi),
421) दाः (Da),
422) दिवाकर (Diwakar),
423) दिस्ति (Disti),
424) दुइं (Duin),
425) दुगु (Dugu),
426) दुगुजु (Duguju),
427) दुमरु (Dumaru),
428) दुम्वः (Dumwo),
429) दुरुखु (Durukhu),
430) दुल्या (Dulya),
431) दुवाः (Duwa),
432) दुवाल (Duwal),
433) दृष्टि (Dristi),
434) देउपाला (Deupala),
435) देउबञ्जार (Deubanjar),
436) देउला (Deula),
437) देवजु (Dewaju),
438) देवजु (Devaju),
439) देवप्रधान (Devpradhan),
440) देशमल्ल (Deshmalla),
441) देशार (Deshar),
442) देशेमरु (Desemaru),
443) देशेमरू (Desemaru),
444) दै (Dai),
445) दैवज्ञ (Daibagya),
446) दों (Don),
447) दोखाबञ्जाः (Dokhabanjaa),
448) द्यःला (Dyola),
449) द्यजु (Dyoju),
450) द्यांकःमी (Dyankami),
451) द्यौभाजु (Dyoubhaju),
452) द्यौभारि (Dyoubhari),
453) द्वा (Dwa),
454) द्वारे (Dware),
455) धंगु (Dhangu),
456) धंजु (Dhanju),
457) धंतबिरसीं (Dhantabirasin),
458) धङ्ग (Dhanga),
459) धनके (Dhanake),
460) धनचासिं (Dhanchasin),
461) धनबी (Dhanabi),
462) धनवीर (Dhanbir),
463) धनेख्या (Dhanekhya),
464) धन्केय् (Dhankeya),
465) धन्छा (Dhanchha),
466) धन्जु (Dhanju),
467) धसि (Dhasi),
468) धाख्वाः (Dhakhwa),
469) धाग्या (Dhagya),
470) धाजु (Dhaju),
471) धान्यागुलु (Dhanyagulu),
472) धाबा (Dhaba),
473) धालाछें (Dhalachhen),
474) धावा (Dhawa),
475) धिङ्ग्रि (Dhingri),
476) धुँसिँ (Dhunsin),
477) धुंजु (Dhunju),
478) धुकुछु (Dhukuchhu),
479) धुकुछुं (Dhukuchhun),
480) धुख्व (Dhukhwo),
481) धुपिकार (Dhupikar),
482) धुसः (Dhusa),
483) धुसि (Dhusi),
484) धुसुजु (Dhusuju),
485) धेके (Dheke),
486) धेवाजु (Dhewaju),
487) धोंजु (Dhonju),
488) धोलाजु (Dholaju),
489) धौ भिं (Dhaubhin),
490) धौगोडा (Dhaugoda),
491) धौजल्य (Dhaujalya),
492) धौबजि (Dhaubaji),
493) धौबञ्जार (Dhaubanjar),
494) धौभडेल (Dhaubhadel),
495) धौभारि (Dhaubhari),
496) धौवडेल (Dhaubadel),
497) ध्याकुराः (Dhyakuraa),
498) ध्याकोछें (Dhyakochhen),
499) ध्याक्व (Dhyakwa),
500) ध्याक्वदुवा (Dhyakwoduwa),
501) ध्वं (Dhwon),
502) ध्वाँजु (Dhwanju),
503) ध्वोंजु (Dhwonju),
504) नकर्मी (Nakarmi),
505) नगरकोटि (Nagarkoti),
506) नरसिं (Narasin),
507) नर्मि (Narmi),
508) नर्सिङ (Narsing),
509) नर्सिङ्जु (Narsingju),
510) नला (Nala),
511) नवाःछें (Nawaachhen),
512) नसिं (Nasin),
513) नांजु (Nanju),
514) नाइजु (Naiju),
515) नाखन्द (Nakhanda),
516) नाखोन्दा (Nakhonda),
517) नागा (Naga),
518) नानिचा (Nanicha),
519) नानी (Nani),
520) नापित (Napit),
521) नायजु (Nayaju),
522) नायभा (Nayabha),
523) नायभारि (Nayabhari),
524) नाय् (Naye),
525) नालामि (Nalami),
526) नासननि (Nasnani),
527) नेमकुल (Nemkul),
528) नेवाः (Newa),
529) नेवार (Newar),
530) नौ (Nau),
531) नौग्रह (Naugraha),
532) नौरंगि (Naurangi),
533) न्याइंच्याइं (Nyainchyain),
534) न्याउरी (Nyauri),
535) न्याकपा (Nyakapa),
536) न्याकुं (Nyakun),
537) न्याखुसि (Nyakhusi),
538) न्याचा (Nyacha),
539) न्याछ्यों (Nyachhyon),
540) न्यासि (Nyasi),
541) न्हसिजु (Nhasiju),
542) न्हाः (Nhaa),
543) न्हाय्‌ताः (Nhayetaa),
544) न्हाय्‌मरु (Nhayemaru),
545) न्हाय्‌मरु (Nhaymaru),
546) न्हिनेङायेमस (Nhinengayemasa),
547) न्हिसुतु (Nhisutu),
548) न्हुछें (Nhuchhen),
549) न्हुछें प्रधान (Nhuchhen Prdhan),
550) न्हेम्हाफुकि (Nhemhaphuki),
551) पँ (Pan),
552) पःमाय् (Pamay),
553) पउं (Pawn),
554) पकवान (Pakawan),
555) पकान्द्वः (Pakandwo),
556) पकुर (Pakur),
557) पक्का (Pakka),
558) पक्कानेवः (Pakkanewa),
559) पञ्च (Pancha),
560) पण्डित (Pandit),
561) पन्याजु (Panyaju),
562) पमां (Paman),
563) पलाञ्चोके (Palanchoke),
564) पलिखेल (Palikhel),
565) पसःछें (Pasachhen),
566) पसखल (Pasakhala),
567) पहरी (Pahari),
568) पहि (Pahi),
569) पहिजु (Pahiju),
570) पाँघु (Panghu),
571) पांगु (Pangu),
572) पांग्रा (Pangra),
573) पाइं (Pain),
574) पाकः (Paka),
575) पाछै (Pachhai),
576) पाछैतःरि (Pachaitari),
577) पाति (Pati),
578) पातिमो (Patimo),
579) पात्या (Patya),
580) पात्रबंश (Patrabansha),
581) पामुद्यः (Pamudya),
582) पारखुत्ते (Parkhutte),
583) पालिखे (Palikhe),
584) पालु श्रेष्ठ (Palu Shrestha),
585) पालुकसि (Palukasi),
586) पालुबञ्जार (Palubanjar),
587) पासाछें (Pasachhen),
588) पासि (Pasi),
589) पिखा (Pikha),
590) पिया (Piya),
591) पिला (Pila),
592) पीठाचार्य (Pithacharya),
593) पुँ (Pun),
594) पुंग (Punga),
595) पुखुतः (Pukhuta),
596) पुखुसि (Pukhusi),
597) पुतवार (Putawar),
598) पुतुलँ (Putulan),
599) पुलांम्वहः (Pulanmwoha),
600) पुलु (Pulu),
601) पुवा (Puwa),
602) पुसाजु (Pusaju),
603) पेंतगो (Pentago),
604) पोडे (Pode),
605) पोतामहाँ (Potamaha),
606) पोते (Pote),
607) पोथा (Potha),
608) पौं (Paun),
609) पौंजु (Paunju),
610) पौभंसा (Paubhansa),
611) प्याथः (Pyatha),
612) प्रजापति (Prajapati),
613) प्रधान (Pradhan),
614) प्रधानाङ्ग (Pradhananga),
615) प्वाःस्याः (Pwaasyaa),
616) प्वाःस्याः (Pwaasyaa),
617) फःसि (Phasi),
618) फसंपु (Phasanpu),
619) फसिक्वा (Phasikhwa),
620) फा (Pha),
621) फाँगुलु (Phagulu),
622) फाँजु (Phanju),
623) फाकं (Phakan),
624) फागः (Phaga),
625) फाजु (Phaju),
626) फिश्कुसि (Fishkusi),
627) फेलु (Phelu),
628) फैजु (Phaiju),
629) फोंसि (Phosin),
630) फोजु (Foju),
631) फौबञ्जाः (Phaubanjaa),
632) बःखुं (Bakhun),
633) बःसि (Basi),
634) बइबञ्जाः (Baibanjaa),
635) बकुला (Bakula),
636) बके (Bake),
637) बखाद्यो (Bakhadyo),
638) बखुंछें (Bakhunchhen),
639) बजिको (Bajiko),
640) बजिबञ्जाः (Bajibanjaa),
641) बजिमय (Bajimaya),
642) बजु (Baju),
643) बज्राचार्य (Bajracharya),
644) बझां (Bajhan),
645) बञ्जाःघसि (Banjaaghasi),
646) बञ्जारा (Banjara),
647) बतास (Bataas),
648) बदिकर (Badikar),
649) बनमाला (Banmala),
650) बनमालि (Banmali),
651) बनिया (Baniya),
652) बनेपाली (Banepali),
653) बन्देजु (Bandeju),
654) बन्या (Banya),
655) बमनु (Bamanu),
656) बरिया (Bariya),
657) बरुण (Barun),
658) बरुवा (Baruwa),
659) बरे (Bare),
660) बर्यामि (Baryami),
661) बलम्पु (Balampu),
662) बलामि (Balami),
663) बल्ल (Balla),
664) बस्सि (Bassi),
665) बहिदार (Bahidar),
666) बह्रँबञ्जाः (Bahranbanjaa),
667) बाइजु (Baiju),
668) बागः (Baga),
669) बाटा (Bata),
670) बाटाजु (Bataju),
671) बाटि (Bati),
672) बादे (Bade),
673) बाद्यकार (Badyakar),
674) बारमासे (Barmase),
675) बाराहि (Barahi),
676) बारेजु (Bareju),
677) बाला (Bala),
678) बालाय् श्रेष्ठ (Balay Shrestha),
679) बासि (Basi),
680) बासिजु (Basiju),
681) बासु (Basu),
682) बासुकला (Basukala),
683) बिजयानन्द (Bijayananda),
684) बिजु (Bijju),
685) बिजुक्छें (Bijukchhen),
686) बिन्दुकार (Bindukar),
687) बिन्दुराकार (Bindurakar),
688) बिरबल (Birbal),
689) बिर्ता (Birta),
690) बिसन्द्यः (Bisandyo),
691) बिसिन्द्यः (Bisindya),
692) बिस्काग्वारा (Biskagwara),
693) बुद्धाचार्य (Buddhacharya),
694) बुरसिं (Bursin),
695) बुलावः (Bulawa),
696) बेको (Beko),
697) बेकोजु (Bekoju),
698) बैदार (Baidar),
699) बोयजु (Boyaju),
700) बोयेजु (Boyeju),
701) बोरेय् (Borey),
702) बोहजु (Bohaju),
703) बोहोजु (Bohoju),
704) ब्यञ्जनकार (Byanjankar),
705) ब्याँ (Byan),
706) ब्याञ्जु (Byanju),
707) ब्रम्हचार्य (Bramhacharya),
708) भकु (Bhaku),
709) भजु (Bhaju),
710) भडेल (Bhadel),
711) भतजु (Bhataju),
712) भतिंखेंय्‌नः (Bhatinkhenna),
713) भत्तु (Bhattu),
714) भद्रा (Bhadra),
715) भयद्यो (Bhayadyo),
716) भयो (Bhayo),
717) भलन्द्यो (Bhalandyo),
718) भलिंदुवाः (Bhalinduwaa),
719) भाँ (Bhan),
720) भाँसिँ (Bhansin),
721) भाग्यः (Bhagya),
722) भाजं (Bhajan),
723) भाजु (Bhaju),
724) भातखाइ (Bhatkhai),
725) भान्छिकः (Bhanchhika),
726) भायाद्यः (Bhayadyo),
727) भाराँग्वारा (Bharangwara),
728) भारिजु (Bhariju),
729) भारो (Bharo),
730) भालु (Bhalu),
731) भासिँक (Bhasinka),
732) भासिम (Bhasima),
733) भासिमा (Bhasimaa),
734) भिंदुवाः (Bhinduwaa),
735) भिंलाखे (Bhinlakhe),
736) भिक्षु (Bhikshu),
737) भुंत (Bhunta),
738) भुइ (Bhui),
739) भुजिंपु (Bhujinpu),
740) भुजु (Bhuju),
741) भुतां (Bhutan),
742) भुत्त (Bhutta),
743) भेलु (Bhelu),
744) भेले (Bhele),
745) भैनात्व (Bhainatwo),
746) भैल (Bhaila),
747) भोछिभोया (Bhochhibhoya),
748) भोत्या (Bhotya),
749) भोमि (Bhomi),
750) भोया (Bhoya),
751) भौकाजि (Bhaukaji),
752) भौजु (Bhauju),
753) भ्वयेद्य (Bhwoyedyo),
754) मंद्यो (Mandyo),
755) मंलाछें (Manlachhen),
756) मकै (Makai),
757) मगः (Maga),
758) मगजु (Magaju),
759) मगर (Magar),
760) मगिया (Magiya),
761) मचामसि (Machamasi),
762) मथ्या (Mathya),
763) मधिकर्मी (Madhikarmi),
764) मनताहा (Mantaha),
765) मनाछें भुत (Manachhen Bhut),
766) मनापु (Manapu),
767) मन्तासिर (Mantasira),
768) मलेकु (Maleku),
769) मलेगो (Malego),
770) मलेपति (Malepati),
771) मल्ता (Malta),
772) मल्ताबञ्जाः (Maltabanjaa),
773) मल्ल (Malla),
774) मल्लि (Malli),
775) मस्तराँ (Mastaran),
776) महर्जन (Maharjan),
777) महां (Mahan),
778) महाजु (Mahaju),
779) माःद्यःपःमां (Maadyopamaan),
780) माक (Maka),
781) माकः श्रेष्ठ (Maka Shrestha),
782) माकजु (Makaju),
783) माकें (Maken),
784) माखासुलि (Makhasuli),
785) माज्जु (Majju),
786) माझि (Majhi),
787) मातनछें (Matanchhen),
788) माताङ (Matang),
789) माताङ्गुलु (Matangulu),
790) माथेमा (Mathema),
791) मानन्धर (Manandhar),
792) मान्छिकः (Manchika),
793) माय्‌कें (Mayeken),
794) माय्‌कें (Mayken),
795) माय्‌बञ्जाः (Mayebanjaa),
796) मारिखु (Marikhu),
797) मालाकार (Malakar),
798) मालि (Mali),
799) मास्के (Maskey),
800) माहां (Mahan),
801) माहांका (Mahanka),
802) मिखातगो (Mikhatago),
803) मिश्र (Mishra),
804) मुगल्छें (Mugalchhen),
805) मुगुथि (Muguthi),
806) मुनंकर्मी (Munankarmi),
807) मुनिकार (Munikar),
808) मुलगुथि (Mulguthi),
809) मुलेपति (Mulepati),
810) मुल्मी (Mulmi),
811) मुसा (Musa),
812) मुसिखल (Musikhala),
813) मुस्या (Musya),
814) मुस्याख्वो (Musyakhwo),
815) मुस्याङ (Musyang),
816) मुस्याजु (Musyaju),
817) मुस्याबागः (Musyabaga),
818) मूल (Mool),
819) मेय्‌पु (Meypu),
820) मेसानायो (Mesanayo),
821) मोंय् (Monye),
822) म्हारि (Mhari),
823) म्हारिखुं (Mharikhun),
824) म्हासुमाला (Mhasumala),
825) म्होह (Mhoh),
826) यकादसी (Yakadasi),
827) यगोल (Yagol),
828) यमा (Yama),
829) यमि (Yami),
830) यलाय् (Yalaye),
831) यले (Yale),
832) याँचा (Yancha),
833) याँमत (Yanmata),
834) याइंचा (Yaincha),
835) याक माकः (Yakamaka),
836) याक मिसा (Yakamisa),
837) याकछें (Yakachhen),
838) याकामि (Yakami),
839) यान्द्यो (Yandyo),
840) योगल (Yogal),
841) रघुबंशी (Raghubanshi),
842) रजक (Rajak),
843) रञ्जित (Ranjit),
844) रञ्जितकार (Ranjitkar),
845) राइठोर (Raithor),
846) राजकर्णिकार (Rajkarnikar),
847) राजकुल (Rajkul),
848) राजचल (Rajchal),
849) राजथला (Rajthala),
850) राजबाहक (Rajbahak),
851) राजभण्डारी (Rajbhandari),
852) राजलवत (Rajlawat),
853) राजवंशी (Rajbanshi),
854) राजवैद्य (Rajvaidya),
855) राजोपाध्याय (Rajopadhyaya),
856) राठौर (Rathaur),
857) रामुदामु (Ramu Damu),
858) राय (Raya),
859) रिमाल (Rimal),
860) लघु (Laghu),
861) लव (Lawa),
862) लवजु (Lawaju),
863) लवत (Lawat),
864) लवसीं (Lawasin),
865) लवुस (Lawus),
866) लांकोमि (Lankomi),
867) लाइबा (Laiba),
868) लाकौल (Lacoul),
869) लाखा (Lakha),
870) लाखाजु (Lakhaju),
871) लाखे (Lakhe),
872) लाखेभिन्द्यो (Lakhebhindyo),
873) लाखेमरु (Lakhemaru),
874) लागे (Lage),
875) लागेजु (Lageju),
876) लाछि (Lachhi),
877) लाछिमस्यु (Lachhimasyu),
878) लाम्चा (Lamcha),
879) लालुव (Laluwo),
880) लासिवा (Lasiwa),
881) लिगल (Ligal),
882) लिवि (Libi),
883) लुंवञ्जार (Lubanjar),
884) लेप्चा (Lepcha),
885) लेबा (Leba),
886) लोहँकःमि (Lohakami),
887) लोहला (Lohala),
888) ल्वहंकपा (Lwohankapa),
889) ल्होरा (Lhora),
890) वँय् (Wanye),
891) वंत (Wanta),
892) वन (Wan),
893) वस्ति (Wasti),
894) वाः (Wa),
895) वाङाय (Wangaya),
896) वाङ्ङायेयो (Wangngayeyo),
897) वाताङकछि (Watangkachhi),
898) वासिंछ्याकः (Wasinchhyaka),
899) वासिन्द्यः (Wasindya),
900) वास्या (Wasya),
901) वेंजु (Wenju),
902) वेजु (Weju),
903) वैद्य (Vaidya),
904) शंखदेव (Shankhadev),
905) शर्मा (Sharma),
906) शाक्य (Shakya),
907) शाक्यवंश (Shakyavansa),
908) शाही (Shahi),
909) शिकमरु (Shikamaru),
910) शिखरकार (Shikharkar),
911) शिलाकार (Shilakar),
912) शिल्पकार (Shilpakar),
913) शिवहरि (Sivahari),
914) शिवाचार्य (Shiwacharya),
915) शुक्ल (Shukla),
916) शुद्धकार (Suddhakar),
917) श्याउला (Shyaula),
918) श्यामा (Shyama),
919) श्रीखण्ड (Shreekhanda),
920) श्रेष्ठ (Shrestha),
921) श्रेष्ठाचार्य (Shresthacharya),
922) सँय् (Sanye),
923) संखद्यः (Sankhadya),
924) संगत (Sangat),
925) सकित्वाय् (Sakitway),
926) सतः (Sata),
927) सतजु (Sataju),
928) सत्ता (Satta),
929) सबा (Sabaa),
930) साँगाछें (Sangachhen),
931) साँय् (Sanya),
932) सांगामि (Sangami),
933) सांय्‌जु (Sanyju),
934) साःछें (Saachhen),
935) साःपु (Saapu),
936) साकुमि (Sakumi),
937) साखः (Sakha),
938) साखकःमि (Sakhakami),
939) साखकर्मी (Sakhakarmi),
940) साख्वा (Sakhwa),
941) साचिन (Sachin),
942) साध (Sadha),
943) साय्‌मि (Sayami),
944) सार्कि (Sarki),
945) सार्किबाउचा (Sarkibaucha),
946) सालालिक (Salalik),
947) सालिके (Salike),
948) साही (Sahi),
949) साहु (Sahu),
950) साहुखलः (Sahukhala),
951) साहुचा (Sahucha),
952) सिँकःमि (Sinkami),
953) सिंकु (Sinku),
954) सिंख्वाल (Sinkhwal),
955) सिंनसिं (Sinnasin),
956) सिंन्या (Sinnya),
957) सिंबञ्जार (Sibanjar),
958) सिंह (Singh),
959) सिकर्मी (Sikarmi),
960) सिकु (Siku),
961) सिग्वाय् (Sigway),
962) सिचु (Sichu),
963) सिजख्व (Sijakhwo),
964) सिजापति (Sijapati),
965) सितिखु (Sitikhu),
966) सिनारिँ (Sinarin),
967) सिन्केमन (Sinkemana),
968) सिन्केमनि (Sinkemani),
969) सिन्ताकल (Sintakala),
970) सिन्ताकले (Sintakale),
971) सिन्दुरकार (Sindurkar),
972) सिन्दुराकार (Sindurakar),
973) सिन्धु (Sindhu),
974) सिन्या (Sinya),
975) सिन्हख्वं (Sinhakhwon),
976) सिपाइ (Sipai),
977) सिमांगैडा (Simagaida),
978) सिमाक (Simaka),
979) सिमाछ्वा (Simachhwa),
980) सिलंथा (Silantha),
981) सुकमनि (Sukamani),
982) सुकुपायो (Sukupayo),
983) सुकुभट्टु (Sukubhattu),
984) सुकुमन्त (Sukumanta),
985) सुकुलासि (Sukulasi),
986) सुखि (Sukhi),
987) सुजकां (Sujakan),
988) सुजखु (Sujakhu),
989) सुर्यवंशी (Suryabanshi),
990) सुलु (Sulu),
991) सुल्पे (Sulpe),
992) सुल्प्या (Sulpya),
993) सुवाः (Suwaa),
994) सुवाल (Suwal),
995) सुवेदी (Subedi),
996) सेलालिक (Selalik),
997) सेवाचार्य (Sewacharya),
998) सैंजु (Sainju),
999) सैजु (Saiju),
1000) सोम्नामे (Somname),
1001) स्थापित (Sthapit),
1002) स्यःस्यः (Syasya),
1003) स्यापु (Syapu),
1004) स्यार्बा (Syarba),
1005) स्वंगमिखा (Swongamikha),
1006) स्वनेप (Swanepa),
1007) स्वपु (Swapu),
1008) स्वाथ्रा (Swathra),
1009) हँजु (Hanju),
1010) हंयजु (Hanyeju),
1011) हलवाइ (Halwai),
1012) हाँछे (Hanchhen),
1013) हाँजु (Haanju),
1014) हाँय्‌मो (Hanymo),
1015) हांथां (Hanthan),
1016) हांय्‌ला (Hanyla),
1017) हाकु पोतासि (Haku Potasi),
1018) हाकुतरी (Hakutari),
1019) हाकुदुव (Hakuduwo),
1020) हाछेथु (Hachhethu),
1021) हाडा (Hada),
1022) हादि (Hadi),
1023) हानां (Hanan),
1024) हामो (Hamo),
1025) हालाहुलु (Halahulu),
1026) हालेयो (Haleyo),
1027) हालेयो जोशी (Haleyo Joshi),
1028) हिँचोमि (Hinchomi),
1029) हुखासिं (Hukhasin),
1030) हुख्याः (Hukhya),
1031) हुचि (Huchi),
1032) हेउम्बा (Heaumba),
1033) हेका (Heka),
1034) हेम्बा (Hemba),
1035) हैजु (Haiju),
1036) होना (Hona),
1037) होरा (Hora),
1038) होराजु (Horaju),
1039) ह्ङपाँछें (Hngapanchhen),
1040) ह्यंगुमिखा (Hyangumikha),
1041) ह्यंगोजु (Hyangoju),
1042) ह्यंग्वाः (Hyangwa),
1043) ह्याउँथ्वं (Hyaunthon),
1044) ह्योजु (Hyoju),
1045) ह्वँ (Hwon),
1046) ह्वापा (Hwapa) ,