नेवा: स इन्टरनेट रेडियो

Wednesday, October 31, 2012

शङ्खधरया इतिहास मालेज्या


Kashinath Tamot

Research on history of Shankhadhar
Painting : Prem Man Chitrakar
नेपालसंवत्‌या संस्थापक शङ्खधरया मालेज्या जूगु नकतिनि च्यादँ दत। (Posted Tue, 10/28/2008 - 21:19 ) थ्व ज्या नेपाल सरकारं नेसं ११२० कछला १० विहीबार उकथं ईसं १९९९ नवेम्बर १८स शङ्खधरयात राष्ट्रिय विभूति कथं मान्यता ब्यूसेंलि जुल। नेपाली वुद्धिजीवीतय्‌सं शङ्खधरया ऐतिहासिकता प्रमाणित याय्‌त सरकारयात हाथ्या बिल। खः नं खः सरकारं फिया लुँ जुयाः जनताया त्यासा पुलाः संवत् हिलेज्या यात धकाः भाषा वंशावली वःम्ह शंखधर ऊर्फ साख्वायात नेवाःतय्‌सं असीम विश्वास यानाः आन्दोलन यानाच्वंगु मागयात पूवंकाब्यूगु जक खः। स्वयं आन्दोलनकारी व सरकारं नेपालसंवत्‌या प्रणेताया मालेज्या यानाः ऐतिहासिक दसि लुयाः अबले मान्यता ब्यूगु मखु। थज्याःगु अवस्थाय् नेपालभाषाया वाःपति देशय्‌मरु झ्याः शङ्खधरया ऐतिहासिक दसि मालेज्याय् न्ह्यजात। उकी जिं साथ बिया। न्हापा छापे जुयाच्वंगु शंखधर मालेज्या जुल, अले लुल “शंख्वासंवत्”या चर्चा भाजु योगेशराजया सुथां अभिलेख प्रकाश १ (नेसं १११९)स। उगु अभिलेख नं शङ्करमान राजवंशीजुं नेसं १०८३ (विसं २०२०)स पिकयातय्‌धुंकुगु जुयाच्वन। अनंलि लुल जनकलाल वैद्यया राष्ट्रिय अभिलेखालयया वर्णनात्मक सूची “नेपालिक शंखधराब्द संवत्”या चर्चा नेसं ११२१(विसं २०५८)स। हाकनं लुल राष्ट्रिय अभिलेखालयया नेसं १०८८ (विसं २०२५)स पिदंगु “सम्वत् शङ्कुदत्तक”। थुकथं आः मल्लकालया नेसं ७६६, ८२७, ८३०, ८६४या अभिलेखय् शङ्खधरया ऐतिहासिक प्रसंग अभिलेखन जुइधुंकुगु लूगु दु।

नेपालीत उकी नं नेवाःत न्यँकँ बाखं व दैवीशक्ती अप्पो विश्वास याइपिं खः। थुकिं तथ्य लुइकेत पंगल थनी। सत्यतथ्य लुइकेत वैज्ञानिक ब्वँज्या याय्‌माः । शङ्खधरकृत नेपालसंवत् सफुती वैज्ञानिक ढङ्गं नेपालसंवत्‌या संस्थापक शङ्खधरयात मालेज्या जूगु दु। उकथं वया नां वास्तवय्‌ शङ्कुदत्त खनि धका सी दत। —दत्त‘ लिनामं व छम्ह वैश्य (नेवाः)धकाः नं सीदत। वंशावली वयात महाजन धयातःगु दु, उकथं व लिच्छविकालया अन्तपाखेया सार्थवाह (साहु) खनि धकाः संकेत बिल। प्राचीनकालय् जुजुया उजं कयाः जक —कीर्ति‘ तय्‌दु। उकिं शङ्खधरं अबलेया जुजु राघवदेवया उजंकयाः नेपालसंवत् स्वंगु ध्वाथूवःगू दु, तर नेसं ७०० जःखः संक्षिप्त गोपालराजवंशावली च्वःबले जुजु राघवदेवं हे “श्रीपशुपतिभट्टारके संवत्सर प्रवृर्त्तिःकृता” (शुरु यात) धकाः च्वय्‌लात ।
थ्व हे झ्वलय् तिब्बती ग्रन्थ समुच्चय तन्जूरय् नेसं २५१ चैत्र कृष्ण षष्ठी उल्लेख यानाः वयात ऋणमोचन दँ धयातःगु सिल। शंखधरया भाषा वंशावलीया बाखंनाप थ्व प्रसंग ज्वःलाः वल। उकिया सँय् मूल, रोमन अभिलेखन, अंग्रेजी व हिन्दी अनुवाद थुगु सफुती तँसा ज्वलनय् दुथ्याकागु दु।
थुकथं शंखधरया मालेज्या आः नेसं ११२८ कौलागा ११ शुक्रवार नेपाल सरकारं नेपालसंवत्‌यात राष्ट्रिय मान्यता विल। नेसं ११२०स शंखधरयात राष्ट्रिय विभूति नाला काःगुलिं थुलि मालेज्या जुल, आः नेपालसंवत्‌यात राष्ट्रिय संवत्‌या मान्यता ब्यूगुलिं थुकिया ब्यावहारिक उपयोगिता अप्पोया वनिगु खनेदु।

No comments:

Post a Comment